H ινομυαλγία (fibromyalgia) είναι μια ασθένεια κατά την οποία οι μυς και οι ινώδεις ιστοί εκδηλώνουν πόνο (άλγος) και ευαισθησία. Ο πόνος συχνά μοιάζει να εκτείνεται σε όλο το σώμα. Είναι μια μορφή ρευματισμού που προσβάλει τους μυς (κυρίως των ώμων, των γλουτών, του αυχένα και της μέσης) αλλά και άλλους συνδετικούς ιστούς όμως είναι οι σύνδεσμοι και οι τένοντες.Πάντως η ινομυαλγία δεν προσβάλει τις αρθρώσεις και συνεπώς δεν είναι μορφή αρθρίτιδας. Η διάγνωση, η αντιμετώπιση και η θεραπεία δεν είναι εύκολη.
Η ινομυαλγία προκαλεί πόνο σε διάφορα μέρη του σώματος και αίσθημα κόπωσης. Δεν προκαλεί όμως μόνιμες βλάβες. Είναι πιθανό να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια. Τα άτομα που πάσχουν από ινομυαλγία συνήθως φαίνονται καλά αλλά αισθάνονται άσχημα. Μερικές φορές η νόσος παίρνει μια σοβαρή μορφή που δημιουργεί προβλήματα στην προσωπική και οικογενειακή ζωή του ασθενούς. Προσβάλλει περίπου το 1-2% των ενηλίκων, κυρίως τις γυναίκες. Πιο ήπια συμπτώματα, που συχνά ορίζονται ως χρόνιο διάχυτο πόνο, παρουσιάζει το 4% των ενηλίκων. Το 90% περίπου όσων πάσχουν από ινομυαλγία είναι γυναίκες άνω των 40 ετών.
Παρόλο που η αιτία της ινομυαλγίας δεν είναι γνωστή, μπορεί να σχετίζεται με το στρες, το άγχος ή την κατάθλιψη. Έρευνες έχουν δείξει ότι η παθογένεια της ινομυαλγία σχετίζεται με χημικές αλλαγές στο νευρικό σύστημα που προκαλούν αυξημένη ευαισθησία και χαμηλή ουδό του πόνου. Εγκεφαλογραφήματα έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με Ινομυαλγία δεν έχουν αναζωογονητικό ύπνο ,καθώς η φάση του βαθύ ύπνου διακόπτεται από τον ελαφρύ (REM) ύπνο.
Τα συμπτώματα της ινομυαλγίας
Ο πόνος, το αίσθημα κόπωσης και η διαταραχή του ύπνου αποτελούν τα κυριότερα συμπτώματα της ινομυαλγίας. Από τη στιγμή που θα εκδηλωθεί η ινομυαλγία ξεκινά ένας φαύλος κύκλος που παράγει περισσότερο πόνο και περισσότερο διαταραγμένο ύπνο. Αυτό είναι από μόνο του αρκετό για να επιφέρει ψυχική κατάπτωση ή και κατάθλιψη.
Πολλοί άνθρωποι με ινομυαλγία παρουσιάζουν επίσηςσύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και πονοκέφαλο. Το 90% περίπου των ανθρώπων με ινομυαλγία προσβάλλεται από σοβαρή κόπωση και έχει προβλήματα στον ύπνο. Αλλα σχετικά συμπτώματα είναι οι πονοκέφαλοι, η ακανόνιστη κινητικότητα του εντέρου, που εναλλάσσεται μεταξύ διάρροιας και δυσκοιλιότητας (γνωστή ως σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), και η συχνή ανάγκη για ούρηση. Οι περισσότεροι ασθενείς νιώθουν τον πόνο της ινομυαλγίας ως άλγος, δυσκαμψία και αίσθημα κόπωσης στους μύες και στους τένοντες και συνδέσμους γύρω από τις αρθρώσεις. Η ενόχληση μπορεί είτε να είναι εντονότερη νωρίς το πρωί, είτε να χειροτερεύει καθώς προχωρά η μέρα ή να εντείνεται με την δραστηριότητα.
Εκτός από τον πόνο, την κόπωση, την διαταραχή στον ύπνο και το ευερέθιστο έντερο, άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι:
Μυρμηκίαση, αιμωδία (μούδιασμα), κακή κυκλοφορία ή πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια
Πονοκέφαλος, οξυθυμία, κακή ή μελαγχολική διάθεση
Αφηρημάδα και δυσκολία συγκέντρωσης
Ανάγκη ούρησης ή ξαφνικό και επιτακτικό αίσθημα ανάγκης για ούρηση
Κατά το ξύπνημα, αίσθημα ανεπαρκούς ξεκούρασης και ανανέωσης από τον ύπνο.
Η ένταση και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων στην ινομυαλγία παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις.
Ο πόνος μπορεί να ξεσπάσει οπουδήποτε, συχνά και στις δυο πλευρές του σώματος ταυτόχρονα, και γίνεται συνήθως αισθητός ως διάχυτο άλγος και δυσκαμψία. Συνήθως, διάφορα μικρά σημεία σε συγκεκριμένες περιοχές πονούν όταν τους ασκείται πίεση. Οι γιατροί χρησιμοποιούν τον αριθμό και την κατανομή αυτών των «σημείων ευαισθησίας» στη διάγνωση της ινομυαλγίας.
Αν και η ινομυαλγία μπορεί να επιμείνει για πολλούς μήνες ή χρόνια, δεν προκαλεί βλάβη στους μυς ή στις αρθρώσεις και δεν οδηγεί σε αρθρίτιδα, ούτε επιδεινώνει την τυχόν υπάρχουσα αρθρίτιδα.
Ινομυαλγία και διάγνωση
Η διάγνωση της ινομυαλγίας μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη και οι γιατροί βασίζονται στην παρουσία σημείων ευαισθησίας, που εντοπίζονται σε 9 συμμετρικά ζεύγη σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Αν και η τεχνική αυτή δεν είναι αλάνθαστη, επειδή η ευαισθησία μπορεί να διαφέρει από μέρα σε μέρα, η ινομυαλγία μπορεί να επιβεβαιωθεί αν 11 από τα 18 σημεία είναιευαίσθητα στην πίεση. Αν ασκηθεί αρκετή πίεση σε αυτά τα σημεία οι περισσότεροι άνθρωποι θα νιώσουν ενόχληση. Το γεγονός που σηματοδοτεί τη διαφορά στην ινομυαλγία είναι το ότι η πίεση αυτή προκαλεί έντονο πόνο και πολλά από αυτά τα σημεία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα. Κάποιες φορές η ευαισθησία παρουσιάζεται σε μεμονωμένες περιοχές του σώματος και αυτό μπορεί να γίνει αφορμή να εμφανιστούν τοπικές παθήσεις όπως για παράδειγμα επικονδυλίτιδα (αλλιώς γνωστή ως «αγκώνας του τένις»).
Τα ζεύγη των σημείων ευαισθησίας εντοπίζονται στις εξής περιοχές: στη βάση του κρανίου, στη βάση του αυχένα, στην κορυφή των ώμων, στο εσωτερικό άκρο των ωμοπλατών, κάτω από τους αγκώνες, στην κορυφή του στέρνου, στην κορυφή των ισχίων, στην κορυφή της εξωτερικής πλευράς των μηρών και στο λιπώδες σώμα των γονάτων.
Ινομυαλγία και αντιμετώπιση
Η ινομυαλγία θεραπεύεται δύσκολα, αν και τα συμπτώματα μπορούν να ανακουφιστούν με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, τα παυσίπονα συνήθως ανακουφίζουν, ενώ ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει μια μικρή δόση αντικαταθλιπτικών για να μειωθούν οι διαταραχές του ύπνου. Τα αντικαταθλιπτικά που λαμβάνονται τη νύχτα, σε δοσολογία πολύ χαμηλότερη από αυτήν που χρειάζεται κανονικά, μετριάζουν σημαντικά τα συμπτώματα της ινομυαλγίας. Ωστόσο γα χάπια για την αϋπνία είναι καλύτερα να αποφεύγονται γιατί εύκολα γίνονται συνήθεια και τελικά χάνουν την αποτελεσματικότητά τους. Το τρικυκλικό αντικαταθλιπτικό φάρμακο αμιτριπτυλίνη το διαδέχτηκε ηδοθιεπίνη, ενώ μια ποικιλία των SSRI (εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης της σεροτονίνης) υπόσχεται επίσης πολλά.
Ο γιατρός θα προσπαθήσει επίσης να σας βοηθήσει στο θέμα του διαταραγμένου ύπνου. Η χρήση ενός μαλακού κολάρου κατά τη διάρκεια του ύπνου βοηθά κάποιους ασθενείς να κοιμούνται καλύτερα, ειδικά όταν ο αυχένας πονάει.
Θεραπείες όπως το μασάζ, ο βελονισμός, η φυσιοθεραπεία και ο χειρισμός από ένα χειροπρακτικό ή οστεοπαθητικό ειδικό μπορούν να καταπραΰνουν τον πόνο και να ανεβάσουν το ηθικό, όμως δεν προσφέρουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Είναι στη δική σας κρίση να αποφασίσετε αν τα οφέλη κάποιας τέτοιας θεραπείας αντισταθμίζουν το χρόνο και τα έξοδα.
Η ήπια άσκηση, όπως το περπάτημα, το κολύμπι ή η ποδηλασία, για 15-20 λεπτά την ημέρα μπορεί να βοηθήσει τους πάσχοντες στην αντιμετώπισης της ινομυαλγίας. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως η αερόβια άσκηση (μέτριας προς υψηλής έντασης) βοηθά να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Η τακτική άσκηση βελτιώνει την κατάσταση της καρδιάς, την κυκλοφορία του αίματος και τους μυς του σώματος. Μειώνει επίσης τους πόνους και άλλα συμπτώματα. Το κολύμπι θεωρείται εξαιρετική μορφή άσκησης για την ινομυαλγία.
Η άσκηση μπορεί να αυξήσει τον πόνο αρχικά και για το λόγο αυτό συστήνεται να αρχίζει κανείς με ήπια άσκηση που διαρκεί μερικά λεπτά και να αυξάνεται σταδιακά η ένταση και η διάρκεια της.
Κάτι που έχει σημασία είναι ότι η άσκηση ωθεί επίσης το σώμα να παράγει αυξητική ορμόνη (που εκκρίνει ο αδένας της υπόφυσης), η οποία μπορεί να είναι σε χαμηλό επίπεδο σε ανθρώπους με ινομυαλγία.
Όσον αφορά τη διατροφή, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δίαιτα που να έχει αποδειχτεί ότι βοηθά στην ινομυαλγία, όμως θα ήταν καλό να χάσετε τυχόν επιπλέον βάρος και να αποφύγετε τη μεγάλη κατανάλωση σε καφέ και τσάι. Ο έλεγχος της διατροφής θα σας βοηθήσει να νιώθετε ότι έχετε και τον έλεγχο του σώματός σας.
Εναλλακτικές θεραπείες, αν και δεν είναι καλά δοκιμασμένες, μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας. Μαζί με τις εναλλακτικές θεραπείες, είναι σημαντικό να έχετε τον απαραίτητο χρόνο ξεκούρασης κάθε μέρα. Θεραπείες χαλάρωσης — όπως βαθιά χαλάρωση των μυών ή βαθιές ασκήσεις αναπνοής — μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες και να απαλύνει τα συμπτώματα. Ο ύπνος είναι απαραίτητος για να αφήσετε το σώμα σας να αναρρώσει.
Tags
υγεία