Φύεται στα μεγάλα ύψη των αρκτικών και ορεινών περιοχών της Ευρώπης και της Ασίας. Δεν έχει καμία βιολογική συγγένεια με την κοινή τριανταφυλλιά, αλλά λόγω του παρόμοιου αρώματός της, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του ροδέλαιου των τριαντάφυλλων.
Αν και ο Διοσκουρίδης χρησιμοποίησε πρώτος στην Παγκόσμια ιστορία το φυτό, η χρήση του συνδέθηκε με τους Σκανδιναβούς και τη Ρωσία. Σουηδοί ερευνητές, παραδείγματος χάριν, θεωρούν ότι οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν τακτικά την Rhodiola.
Πέρα από τις ιδιότητες του φυτού που θα αναλυθούν περισσότερο, πρέπει να αναφερθεί και ο ρόλος που έπαιξε στην ελληνική μυθολογία!!
Όταν ο Ιάσονας με τους Αργοναύτες οδήγησαν το πλοίο, την Αργώ, διαμέσου της Μαύρης Θάλασσας προς την Κολχίδα, ξάφνου...
και να καθώς επιτάχυναν, ένα τεράστιο χάσμα άνοιξε μες στη θάλασσα, και αναδύθηκαν οι απόκρημνοι βράχοι του Καύκασου, όπου με τα άκρα του δεμένα πάνω στο σκληρό βράχο με ταπεινωτικά μπρούντζινα δεσμά, ο Προμηθέας έτρεφε με το συκώτι του έναν αητό που αέναα εχύμαγε ξανά στη λεία του.
Προμηθεύς
Ξεπετάχτηκε ανασχηματισμένο όταν ο αετός που ξέσχιζε τη σάρκα έγινε αφορμή να στάξει το ματωμένο Ιχώρ του Προμηθέα στο έδαφος των Καυκάσιων Όρων.
Το άνθος του φυτρώνει με διπλό μίσχο, ένα πήχη (18 ίντσες) ψηλά. Στο χρώμα μοιάζει με τον Κορυκιανό κρόκο (σαφράνι) και η ρίζα του στο έδαφος μοιάζει σαν να είναι φρεσκοκομμένη. Σαν τη σκοτεινή υγρασία μιας βελανιδιάς στα όρη, εκείνη [η Μήδεια] μάζεψε τους χυμούς του σε ένα κοχύλι από την Κασπία…
Ναι η Μήδεια χρησιμοποίησε το βότανο για να κατασκευάσει το φίλτρο που θα προστάτευε τον αγαπημένο της Ιάσονα από τον άθλο που του ανέθεσε να εκτελέσει ο πατέρας της ο Αιήτης, βασιλιάς της Κολχίδας. Η Μήδεια επικαλέστηκε την προστάδιδά της, τη θεά Εκάτη κι εκείνη της έδειξε που θα μπορούσε να βρει το βότανο με το οποίο θα έσωζε τον Ιάσονα. Ο άθλος ήταν να χαλιναγωγήσει δύο ταύρους που έβγαζαν φωτιές από τα ρουθούνια τους και να τους χρησιμοποιήσει για να οργώσει ένα χωράφι όπου στη συνέχεια θα έσπερνε τα δόντια του δράκου.
Σύμφωνα με τον Απολλώνιο τον Ρόδιο:
...τότε ο Ιάσονας ράντισε με το φίλτρο το σώμα του, μια ισχυρή δύναμη μπήκε μέσα του, απερίγραπτη, χωρίς φόβο, και τα δυο του χέρια κινήθηκαν ελεύθερα καθώς φούσκωναν με μιαν ανυπέρβλητη ενέργεια..
Με την ακατάβλητη ενέργειά του ο Ιάσονας νίκησε τελικά τους ταύρους και τους στρατιώτες που ξεφύτρωσαν από τα δόντια του δράκου που έσπειρε.
(Απόσπασμα από το βιβλίο των γιατρών Richard P. Brown Patricia L. Gerbang – THE RHODIOLA REVOLUTION)
Η βασική ιδιότητα της Ροδιόλα είναι η προσαρμοστικότητα! Έχει ταξινομηθεί σαν «προσαρμογόνο» φυτό από Ρώσους ερευνητές, λόγω της δυνατότητάς της να αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού σε ποικίλους χημικούς, βιολογικούς και φυσικούς παράγοντες άγχους. Εμφανίζει μια σχεδόν απίστευτη καταπραϋντική, αντικαρκινική, καρδιοπροστατευτική, τονωτική και ενδυναμωτική του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος δράση.
Η έρευνα δείχνει μεγάλη χρησιμότητα σε διαφορετικές ασθενικές καταστάσεις (όπως πτώση στην απόδοση εργασίας, δυσκολίες ύπνου, μειωμένη όρεξη, οξυθυμία, υπέρταση, πονοκέφαλους, κόπωση από έντονη φυσική ή διανοητική δραστηριότητα). Η Rhodiola έχει μελετηθεί εντατικά στη Σοβιετική Ένωση - Ρωσία και τις Σκανδιναβικές Χώρες για περισσότερο από 35 έτη.
Η Rhodiola δρα επίσης και σαν αντικαταθλιπτικό.
Σε κλινική μελέτη με 150 ασθενείς που έπασχαν από μέτρια κατάθλιψη και επί 1 μήνα ελάμβαναν εκχύλισμα Rhodiola, τα 2/3 παρουσίασαν πλήρη απαλλαγή των κλινικών εκδηλώσεων της κατάθλιψης και έγιναν περισσότερο ενεργοί και κοινωνικοί. Κλινικές μελέτες έγιναν και για τη βελτίωση της εικόνας ασθενών με νόσο Alzheimer και Parkinson. Η αντικαταθλιπτική και αγχολυτική δράση της Rhodiola σε σχέση με το Hypericum (St. John’s Wort), Ginkgo biloba και Panax Ginseng ήταν πιο ισχυρή.
Επιπλέον, η Rhodiola rosea ήταν 5 φορές λιγότερο τοξική σε σχέση με το Panax ginseng (άλλο βότανο εξίσου σημαντικό). Έμφαση δίνεται στο γεγονός ότι το εκχύλισμα της Rhodiola παρουσιάζει αναγεννητικές ιδιότητες, λόγω της δυνατότητάς του να αυξάνει την αποδοτικότητα των ενδοκυττάριων μηχανισμών αποκατάστασης του DNA.
Η Rhodiola σε εκτεταμένα πειράματα απέδειξε ότι αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού στις τοξίνες που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια εξέλιξης μιας μόλυνσης όπως επίσης ότι καθιστά τον οργανισμό λιγότερο ευαίσθητο στους στρεσογόνους παράγοντες. Σίγουρα όλα αυτά κάνουν τη RHODIOLA ΤΟ ΒΟΤΑΝΟ TOY 21ου ΑΙΩΝΑ!
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η χρυσή ρίζα (Rhodiola, Rhodiola rosea) έχει κατηγοριοποιηθεί ως προσαρμογόνο από τους Ρώσους ερευνητές, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι έχει την ικανότητα να αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού σε διάφορα είδη στρες (χημικό, βιολογικό και στρες λόγω σωματικής άσκησης).
ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΟΥ
Η Rhodiola δεν χρησιμοποιείται στη μαγειρική, αλλά κατέχει ιδιότητες οι οποίες βοηθούν τα άτομα να αντιμετωπίζουν ορισμένες καθημερινές καταστάσεις. Οι έρευνες καταδεικνύουν την εξαιρετική χρησιμότητά της σε περιπτώσεις ατονίας (μείωση της απόδοσης στην εργασία, δυσκολία στον ύπνο, μειωμένη όρεξη, ευερεθιστικότητα, υπέρταση, κεφαλαλγίες και κόπωση), που προκύπτουν από έντονη φυσική ή πνευματική καταπόνηση.
Η προσαρμογόνος δράση της Rhodiola, καθώς και οι προστατευτικές της ιδιότητες για την καρδιά, τους πνεύμονες και το κεντρικό νευρικό σύστημα, οφείλονται κυρίως στην ικανότητά της να επηρεάζει τα επίπεδα και τη δράση των μονοαμινών και των οπιοειδών πεπτιδίων, όπως των β-ενδορφινών (1).
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ
Αυτό το βότανο περιέχει πολλά χρήσιμα συστατικά που έχουν ευεργετικές ιδιότητες για διάφορα μέρη του σώματος.
Το βότανο περιέχει φαινυλοπροπενοειδή (συμπεριλαμβανομένων των rosavin, rhosavidin, rhodiolosid, salidrosid). Επίσης, περιέχει thyrosol, cinnamic alcohol, αιθέρια έλαια, anthraglycosides, beta-sitosterin, daucosterol, μονοτερπένια, φλαβονοειδή και 16-18% ταννίνες (2,3).
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ
Μέρος του βοτάνου που χρησιμοποιείται:
ΡΙΖΑ: Κάθε ταμπλέτα θα πρέπει να παρέχει 250-500mg τυποποιημένου εκχυλίσματος Rhodiola, στα οποία περιέχεται 1% salidrozid και 40% πολυφαινόλες, ενώ θα πρέπει να λαμβάνεται μία με τρεις φορές ημερησίως.
ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ RHODIOLA
- Αύξηση της Πνευματικής και Φυσικής Απόδοσης
Πολυάριθμες κλινικές δοκιμές βασισμένες σε διπλές τυφλές μελέτες ελέγχου με placebo αποδεικνύουν περίτρανα ότι το εκχύλισμα της Rhodiola βελτιώνει τη διάθεση και κατέχει αγχολυτικές ιδιότητες, ενώ δεν έχει ανιχνεύσιμα επίπεδα τοξικότητας.
- Βελτιώνει την πνευματική και φυσική απόδοση, ενώ χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια (4). Μπορεί να βοηθήσει στην οξυγόνωση του εγκεφάλου καθώς και των μυϊκών ιστών, ενισχύοντας καθοριστικά τα επίπεδα ενέργειας (5). Επίσης, μπορεί να μειώσει τη γενική κόπωση που εμφανίζεται κάτω από περιπτώσεις άγχους (4).- Επιδρά θετικά στο νευρικό σύστημα αυξάνοντας τη διάρκεια της αυτοσυγκέντρωσης, τη μνήμη, τη δύναμη και την κινητικότητα του ανθρωπίνου σώματος, βελτιώνοντας την πνευματική ικανότητα και κυρίως ενισχύοντας την απόδοση στην εργασία (6).
- Μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της Rhodiola όσον αφορά στις διαδικασίες φυσικής αποκατάστασης, η οποία οφείλεται ενδεχομένως στη γρήγορη κανονικοποίηση του λακτικού και του ουρικού οξέος κατά την ανάρρωση.
Ανακούφιση από το Στρες
Η ικανότητα της Rhodiola να βοηθά το σώμα να προσαρμοστεί στο στρες οφείλεται ενδεχομένως στην ιδιότητά της να αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου. Η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη διασπώνται φυσιολογικά από το ένζυμο κατεχολομεθυλοτρανσφεράση (COMT), ενώ έχει αποδειχθεί ότι τα ενεργά συστατικά του εκχυλίσματος Rhodiola καταστέλλουν τη δραστηριότητα της COMT. Έρευνες καταδεικνύουν ότι η Rhodiola μπορεί να αυξήσει κατά 30% το επίπεδο των νευροδιαβιβαστών και να μειώσει κατά 60% τη δραστηριότητα της COMT (7).
Μια πρόσφατη μελέτη σχετικά με τη διέγερση και την εξομάλυνση της φυσικής κατάστασης φοιτητών στους οποίους είχε χορηγηθεί ένα σκεύασμα εκχυλίσματος ρίζας Rhodiola κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής εξέτασης, έδειξε ότι το εκχύλισμα αυτό είχε θετικά αποτελέσματα στη φυσική κατάσταση, την πνευματική κόπωση και σε νευροκινητικά τεστ. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα αποτελέσματα αυτό-αξιολόγησης της γενικότερης ευεξίας του κάθε ατόμου ήταν πολύ καλύτερα στην περίπτωση που χρησιμοποιήθηκε Rhodiola, σε σύγκριση με το placebo (8).
Άλλες ιδιότητες
Φαίνεται ότι η Rhodiola βελτιώνει την αναλογία λίπους-μυών και αυξάνει τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης και των ερυθροκυττάρων στο αίμα. Επίσης, η Rhodiola περιέχει αντικαταθλιπτικούς παράγοντες, βοηθά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και θεωρείται ότι διατηρεί την υγεία της καρδιάς.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Δεν συνιστάται η χρήση της Rhodiola κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού.
Η χρήση της Rhodiola στη συνιστώμενη δοσολογία δε συνοδεύεται από γνωστές παρενέργειες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Altern Med Rev, 2001, 6 (3): 293-302 Rhodiola rosea: A possible plant adaptogen.
2. Pharmazie, 1968, 23 (7): 392-395.
3. Pharmazie, 1969, 24 (2): 118-119.
4. Phytomedicine, 2000,7 (5): 365-371).
5. N. Volkov, Moscow Institute of Physical Culture, 1995. Rosavin, Rhodiola from Ameriden meets the standards set by the research.
6. Saratikov AS., Krasnov EA. 1987.
7. Krendal FP et al. (1990) Kharkov, USSR, pp 31-32.
8. Phytomedicine, 2000, 7 (2): 85-89.
*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα http://therapeftis.blogspot.gr/ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας στο Facebook
Το είδα: oiko-iasis.blogspot.gr