Σουσάμι άνοιξε…και για καλή υγεία και μακροζωία



Τα νεώτερα χρόνια, η κατανάλωση σουσαμιού και προϊόντων του, όπως ταχίνι, χαλβά αλλά και σησαμελαίου έχει συσχετισθεί τόσο με την πρόληψη, όσο και με την αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων και ασθενειών. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές στον πιο προσεκτικό έλεγχο της σύστασης του σουσαμιού, ώστε να φθάσουν σε συμπεράσματα σχετικά με την ευεργετική δράση του στον ανθρώπινο οργανισμό.

Βάζοντας στο διατροφικό μας μικροσκόπιο το σουσάμι θα βρούμε :
Υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Μιλάμε όμως για καλά λιπαρά, καθώς στην πλειονότητά τους είναι μονοακόρεστα και πολυακόρεστα, με τα κορεσμένα να κατέχουν το μικρότερο ποσοστό στη σύσταση του τροφίμου (15%), ενώ τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα αποτελούν το 45 % και 40 % αντίστοιχα. Η αυξημένη παρουσία πολυακόρεστων λιπαρών οξέων καθιστά το σουσάμι μια ιδιαιτέρως θρεπτική τροφή, καθώς τα συγκεκριμένα οξέα δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός, γι’ αυτό και θεωρούνται απαραίτητα.
Πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Είναι πλούσιο σε κάποια απαραίτητα αμινοξέα όπως η μεθειονίνη, η τρυπτοφάνη, η λευκίνη και η αργινίνη. Ιδιαιτέρως δε, όταν συνδυαστεί με τρόφιμα όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας, καθώς πλησιάζει τη βιολογική αξία ζωικών πρωτεϊνών. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι το σουσάμι θα μπορούσε με τους κατάλληλους συνδυασμούς τροφίμων να αποτελέσει τρόφιμο εκλογής για άτομα που αποφεύγουν την κατανάλωση κρέατος και προϊόντων του, όπως είναι οι φυτοφάγοι, άτομα που βρίσκονται σε περίοδο παρατεταμένης νηστείας.
Υδατάνθρακες σε μικρές ποσότητες, με το μεγαλύτερο μέρος αυτών να αποτελούνται από άπεπτες φυτικές ίνες, αλλά και μικρά ποσά απλών σακχάρων όπως γλυκόζης και φρουκτόζης.
Ένα μεγάλο αριθμό βιταμινών. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1,Β2 και νιασίνη) και μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε.
Ιχνοστοιχεία όπως το ασβέστιο, τον φώσφορο, το μαγνήσιο, τον ψευδάργυρο και το σελήνιο.
Αντιοξειδωτικά στοιχεία. Για τα στοιχεία αυτά γίνεται μεγάλη αναφορά τα τελευταία χρόνια, αφού έχουν συσχετισθεί με δράσεις ιδιαίτερα ευεργετικές για την διατήρηση αλλά και βελτίωση του επιπέδου υγείας κάθε οργανισμού. Τα σημαντικότερα από τα αντιοξειδωτικά που έχουν βρεθεί στο σησάμι είναι οι φυτικές λιγνάνες (σησαμίνη και σεσαμολίνη) και οι στερόλες (καμπεστερόλη, στιγμαστερόλη, β – σιτοστερόλη κ.α.). Ισχυρό αντιοξειδωτικό μέσο επίσης αποτελεί και η βιταμίνη Ε.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΟΥΣΑΜΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Αντιοξειδωτικά σησαμελαίου

Τα τελευταία χρόνια το σουσάμι και τα προϊόντα του αποτελούν αντικείμενο έντονου επιστημονικού και ερευνητικού ενδιαφέροντος. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στην παρουσία των αντιοξειδωτικών του ουσιών. Ιδιαιτέρως για τις λιγνάνες (σεσαμίνη και σεσαμολίνη) υπάρχουν σημαντικά ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη δράση τους στην προστασία του οργανισμού από οξειδωτικούς παράγοντες, γεγονός που τις καθιστά μια σημαντική ασπίδα προστασίας έναντι σημαντικών νοσημάτων φθοράς, όπως είναι τα καρδιαγγειακά και η στεφανιαία νόσος, ενώ παράλληλα η συμπαρουσία βιταμίνης Ε δημιουργεί στο σουσάμι ένα ισχυρό αμυντικό πλέγμα που προάγει την καλή υγεία του δέρματος και των διαφόρων ιστών του σώματος και την εν γένει υγεία και ευεξία του οργανισμού..

Σουσάμι και καρδιαγγειακά νοσήματα

Από την Αρχαία Ελλάδα ως την Κίνα εκχυλίσματα σουσαμιού υπό μορφή ελαίου χρησιμοποιούνταν ως βότανα για την καταπολέμηση της υπέρτασης και για παραγωγή φαρμάκων. Η θεραπευτική αυτή δράση έρχεται στις μέρες μας να πιστοποιηθεί από πληθώρα επιστημονικών μελετών. Τα συστατικά του σουσαμιού έχουν συσχετισθεί σήμερα με ευεργετική επίδραση για την καρδιά και τα αγγεία μας, αφού οδηγούν τόσο σε μειωμένη παραγωγή χοληστερόλης από τον ίδιο τον ορανισμό όσο και σε μειωμένη απορρόφηση της χοληστερόλης (λόγω των περιεχόμενων φυτικών ινών) και σε πρόληψη της αρτηριοσκλήρυνσης χάρη στα περιεχόμενα αντιοξειδωτικά του. Παράλληλα έρευνες έδειξαν σημαντικά αποτελέσματα, όσον αφορά την μείωση της αρτηριακής πίεσης. Έχουμε δηλαδή μια σημαντική υποχοληστερολαιμική και αντιυπερτασική δράση συστατικών του.

Σουσάμι και υγεία των οστών

Το ασβέστιο αποτελεί ένα από τα βασικότερα και πιο σημαντικά συστατικά του οργανισμού. Τα οστά αποτελούνται κατά ένα 80 % από άλατα ασβεστίου και φωσφόρου, τα οποία αποτελούν σημαντικότατο συστατικό της συνολικής οστικής μάζας. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι όσο πιο πλούσιο είναι το οστό σε άλατα ασβεστίου τόσο πιο δύσκολα θα εμφανιστεί οστεοπόρωση. Αντιστοίχως όσο πιο μεγάλη είναι η απώλεια αλάτων ασβεστίου τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες υπάρχουν για εμφάνιση οστεοπόρωσης. Είναι κατά συνέπεια αναγκαία η θωράκιση του οργανισμού με ικανοποιητικά επίπεδα ασβεστίου μέσω της διατροφής μας από την παιδική κιόλας ηλικία, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Η καλύτερη διατροφική πηγή είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυρί) με πολύ καλό ποσοστό απορρόφησης. Υπάρχουν ωστόσο άτομα τα οποία, είτε λόγω κάποιας ενδογενούς διαταραχής (π.χ. δυσανοχή στη λακτόζη) είτε λόγω κάποιας υπερευαισθησίας στο γαστρεντερικό είτε λόγω μη αρέσκειας, δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα. Σε αυτά είναι σημαντικό να ενισχυθεί το διαιτολόγιό τους με τροφές που αποτελούν καλές εναλλακτικές πηγές ασβεστίου. Μια από τις καλύτερες στο φυτικό βασίλειο είναι το σουσάμι. Μία κουταλιά της σούπας μας δίνει 148 mg ασβεστίου, περίπου όσο ½ ποτήρι γάλα. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι το ασβέστιο του σουσαμιού δεν απορροφάται τόσο καλά όσο φυσικά του γάλακτος, αλλά δεν παύει να αποτελεί μια εξαιρετική εναλλακτική – βοηθητική λύση.

Σουσάμι και υγεία του δέρματος

Τα τελευταία χρόνια έχει επιστημονικά αποδειχτεί ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στις λεγόμενες ελεύθερες ρίζες και την εμφάνιση δερματικών παθήσεων και πρόωρης γήρανσης του δέρματος και γενικά διαταραχών της δομής των δερματικών κυττάρων. Το σουσάμι χάρη στα ισχυρά αντιοξειδωτικά του συστατικά, που έχουν την ιδιότητα να δεσμέυουν τις ελεύθερες ρίζες, ενισχύει σημαντικά την αντιοξειδωτική προστασία του δέρματος, μειώνοντας σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης δερματικών παθήσεων και επιβραδύνοντας τη γήρανση των κυττάρων του δέρματος και της επιδερμίδας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ήδη ακόμη και στη βιομηχανία ομορφιάς χρησιμοποιούνται προϊόντα σησαμιού και σησαμελαίου για ενίσχυση της προστασίας του δέρματος.

Σουσάμι και νοητική λειτουργία

Παράλληλα με την δημιουργία των προϋποθέσεων για πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων, και την διατήρηση δραστήριων ατόμων μέχρι την δύση της ζωής τους, σημαντική δράση στην αύξηση της μακροζωίας έχει και η διατήρηση καλής ψυχικής υγείας. Το σουσάμι και τα προϊόντα του, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ω-3 και ω-6, συμβάλλει και σε αυτό το επίπεδο. Έρευνες που έγιναν σε άτομα με χαμηλή πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων απέδειξαν ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση με την εκδήλωση καταθλιπτικών επεισοδίων. Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, ονομάζονται και «απαραίτητα» για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού δεν μπορεί να τα συνθέσει χρησιμοποιώντας άλλα λιπαρά οξέα. Υποχρέωση μας λοιπόν, καθημερινή είναι να του τα παρέχουμε σε επαρκείς ποσότητες. Όπως αναφέρθηκε, το σουσάμι, οπότε και τα προϊόντα του περιέχουν μεγάλες ποσότητες πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (~45%).

Βάλτε λοιπόν του σουσάμι στη διατροφή σας για να επωφεληθείτε από τις ευεργετικές του ιδιότητες. Πασπαλίστε το ψωμί ή φάτε ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης με σουσάμι. Βάζετε 1 – 2 κουταλιές στη σαλάτα σας. Χρησιμοποιείστε προϊόντα σουσαμιού όπως το ταχίνι και το σησαμέλαιο.

Το ταχίνι είναι μία ελαιώδης κρέμα που προέρχεται από την άλεση του αποφλοιωμένου και φρυγανισμένου σησαμιού. Αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινής διατροφής, κυρίως στις χώρες της Μέσης Ανατολής, ως συστατικό πολλών δημοφιλών φαγητών. Αποτελεί επίσης ένα ιδανικό συμπλήρωμα για το πρόγευμα και τις σαλάτες.

Το σησαμέλαιο είναι το έλαιο που παράγεται από το σπόρο του φυτού σησάμι. Έχει ένα ιδιαίτερο χρυσοκίτρινο χρώμα, γλυκίζουσα γεύση και άρωμα που θυμίζει καβουρδισμένο ξηρό καρπό Κύριο χαρακτηριστικό του σησαμελαίου είναι η υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες, οι οποίες όπως έχει αποδειχτεί συμβάλουν σημαντικά στη διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού. Η περιεκτικότητά του αυτή του προσδίδει μια επιπλέον σημαντικότατη ιδιότητα: Την ανθεκτικότητα στη θερμική επεξεργασία κατά το μαγείρεμα – ψήσιμο, βράσιμο, τηγάνισμα-. Τοπικές κουζίνες ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν το σησαμέλαιο ως αναπόσπαστο υλικό της μαγειρική, της ζαχαροπλαστικής κ.α. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί:
Στο τηγάνισμα, αφού όπως αναφέρθηκε δεν καίγεται εύκολα, δεν καπνίζει, με αποτέλεσμα να δίνει εξαιρετικά, τραγανιστά και ελαφριά τηγανιτά.
Στις σαλάτες, δίνοντας πλούσια γεύση ξηρού καρπού και λεπτό άρωμα που ταιριάζει με τα λαχανικά.
Σε μαριναρίσματα πουλερικών, κρεατικών και θαλασσινών.
Στην παρασκευή γλυκών με ξηρούς καρπούς, φρούτα και σουσάμι.
Στην παρασκευή σαλτσών, αφού ενσωματώνεται άριστα και δίνει με τα υπόλοιπα υλικά απαλή, ομοιόμορφη υφή.

Και για τους λάτρεις των γλυκών αφήσαμε το καλύτερο για το τέλος. Χαλβάς από σουσάμι. Ο γνωστός χαλβάς του μπακάλη που θα μπορούσε να αποτελέσει μια εξαιρετική επιλογή για τη γλυκιά γεύση στη διατροφή μικρών και μεγάλων. Από τα πιο υγιεινά γλυκά, καθώς έχει πρώτη ύλη το σουσάμι με τις τόσες ιδιότητες. Μην το παρακάνετε όμως γιατί δεν παύει να έχει και τις θερμίδες του. Ένα κομμάτι χαλβάς βανίλια στο μέγεθος ενός σπιρτόκουτου (περίπου 30 γραμμαρίων) μας δίνει περίπου 180 θερμίδες.

*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα http://therapeftis.blogspot.gr/ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας. 

D.Pap

Νεότερη Παλαιότερη